اين مطلب، بخش دوم و پاياني مطلبي است که به بررسي نقش WiMAX در ارائة سرويس‌هاي نظارت ويدئويي مي‌پردازد؛ در اين بخش به مطالعه موردي يک نمونه از استفاده‌هاي WiMAX در چنين حوزه‌هاي نيز مي‌پردازيم.

ظرفيت بالا

با توجه به اين‌که انتقال ويدئوي به‌هنگام يکي از چالش‌برانگيزترين عملکردها به حساب مي‌آيد، به ارتباطات راديويي با ظرفيت بالايي هم نياز دارد تا بتواند يک يا چند انتقال چندمگابيتي را به انجام رساند. راه‌حل‌هاي نظارت ويدئويي بي‌سيم‌ بايد براي برآوردن اين نيازمندي‌ها بهينه‌سازي شوند؛ براي همين، نه تنها ايستگاه‌هاي پايه بايد قابليت مديريت چندين انتقال ويدئويي بهنگام را داشته باشند، بلکه واحدهاي مشترک نيز بايد از چنين قابليتي برخوردار باشند.

پشتيباني کامل از عملکردهاي بهنگام

علاوه بر نياز به ظرفيت بالاي اتصالات راديويي براي انتقال بهنگام تصاوير ويدئويي، راه‌حل‌هاي نظارت ويدئويي بي‌سيم‌ بايد انتقال بهنگام و باکيفيت بالاي ويدئو را که با اولويت بالايي (همگام با سرويس صوت بر بستر IP) نسبت به ديگر انواع ترافيک انتقال مي‌يابد، تضمين کنند. بدين‌ترتيب مي‌توان انتظار داشت که تصاويري يکپارچه و پايدار و با پايين‌ترين ديرکرد زماني داشته باشيم.

توانمندي و قابليت اطمينان مورد انتظار

به نظر مي‌رسد قابليت اطمينان و توانمندي راه‌حل‌هاي نظارت ويدئويي يکي از نيازمندي‌هاي اساسي براي تجهيزات بي‌سيم‌ برون‌ساختماني جهت انتقال بهنگام تصاوير ويدئويي است. بدين منظور چنين راه‌حل‌هايي بايد بتوانند در شرايط سخت آب و هوايي پاسخگويي خوبي داشته و از سيستم‌هاي محافظتي براي واحدهاي برون‌ساختماني برخوردار باشند تا بدين طريق بتوان عملکرد بي‌وقفة تجهيزات را انتظار داشت.

شبکة انتقال چند سرويسي

شبکة IP مورد استفاده براي انتقال بهنگام تصاوير ويدئويي، براي اهدافي مانند انتقال داده و صوت، ارسال اطلاعات سنجش فاصله (در راه‌حل‌هاي مديريت ترافيک) نيز به کار رود. به‌طور کلي مي‌توان گفت راه‌حل‌هاي نظارت ويدئويي بي‌سيم‌ نه تنها به ظرفيت بالايي براي چنين اهدافي نياز دارند، بلکه مکانيزم‌هاي نيرومند و کارامدي نيز براي کيفيت خدمات لازم است تا اولويت بالاي اين سرويس‌ها را تضمين کرده و بالاترين کيفيت را جهت عملکردهاي بهنگام و حساس به زمان، به ارمغان آورد.

نظارت بر آتش‌سوزي‌ها و مديريت وقايع طبيعي

يکي ديگر از کاربردهاي اصلي نظارت ويدئويي، کنترل آتش‌سوزي‌ها و همچنين مديريت سيل و ديگر وقايع طبيعي است. نظارت ويدئويي ديجيتالي تاکنون نتايج بسيار مثبتي را به همراه داشته است و ابزارهاي دقيق‌تري نيز مي‌تواند جهت تشخيص خودکار دود، منبع گرما و يا عوامل تغييرات ناگهاني به‌راحتي به آن افزوده شود. گرچه ساختار‌هاي نظارت ديجيتالي (براي مثال، نظارت ويدئويي با امکان تشخيص خودکار دود و منبع گرما) به‌طور کامل خودکار نبوده و همواره تأييد انسان را در تشخيص آتش‌سوزي بالقوه يا وقايع طبيعي مي‌طلبد، اما چنين راه‌حل‌هايي مي‌توانند کارايي شبکه‌هاي نظارتي را به‌طور محسوسي بهبود بخشيده و امکان خطا را تا حد ممکن کاهش دهند. داده‌هاي ديگر، همچون داده‌هاي هواشناسي و داده‌هاي ديجيتالي جهت‌يابي، نقش مهمي در طول فازهاي تشخيص و کنترل به عهده دارند، ولي ويدئو در اين بين، به عنوان عنصر اصلي به حساب آمده و بيش از همه نيازمند پهناي باند است؛ که اين امر با حضور فناوري‌هاي باند وسيع بي‌سيم‌ همچون WiMAX به‌راحتي تأمين شده است.

يکي از کاستي‌هاي اصلي در نظارت ديجيتالي، ارتباط بين برج‌هاي نظارتي و مراکز کنترل است. فناوري‌هاي دستيابي باند وسيع همچون DSL يا 3G در جنگل‌هاي دور در دسترس نيستند و جايگزين‌هايي همچون GPRS، GSM، TETRA يا ارتباطات راديويي UHF نيز به دليل پوشش اين مناطق، با محدوديت‌هايي مواجه‌ هستند و به‌ندرت مي‌توانند پهناي باند مورد نياز را براي کنترل ديجيتالي مؤثر فراهم سازند. در چنين شرايطي فناوري WiMAX گزينة مناسبي به نظر مي‌رسد. با توجه به برد بالقوة اين فناوري، پهناي باند و سازگاري آن با شرايط محيطي، WiMAX مي‌تواند اتصالاتي با سيستم‌هاي کنترل راه‌دور برقرار سازد که توانايي تشخيص مؤثر و زودهنگام آتش را به‌صورت کارامدتر و مقرون‌به‌صرفه‌تر فراهم ‌سازد.

از جمله مزاياي اصلي نظارت ويدئويي ديجيتالي آتش‌سوزي‌ها که مي‌تواند مبتني بر فناوري باند وسيع بي‌سيم‌ WiMAX باشد، مي‌توان به موارد زير اشاره کرد:

1. هزينه‌هاي مربوط به کارکنان به‌شدت کاسته مي‌شود. حتي با يک نظارت ويدئويي ساده، يک اپراتور مرکزي مي‌تواند به‌سادگي چندين برج نظارتي را مديريت کند.

2. با توجه به هماهنگي بين برج‌هاي نظارتي نظير سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)، مکان آتش سريع‌تر مشخص شده و از دقت بالاتري نيز برخوردار خواهد بود.

3. تشخيص هشدارهاي اشتباه ساده‌تر است. به‌جاي تکيه بر توصيف‌هاي گفتاري افراد حاضر در محل، اپراتور مرکزي مي‌تواند به‌طور همزمان به تصاوير ويدئويي و داده‌هاي جمع‌آوري‌شده در هر برج نظارتي که مکان بالقوة آتش را پوشش مي‌دهد، دسترسي داشته باشد. بدين‌ترتيب، علاوه بر افزايش وسعت و دقت در فرايند تصميم‌گيري، هزينه‌هاي اعزام نيرو به محل کاهش مي‌يابد.

4. داده‌هاي ضبط‌شده از ارزش امنيتي در بررسي جرم‌ها و تحقيقات علمي برخوردار است.

با توجه به تعداد و مکان برج‌هاي نظارتي، شبکه‌هاي نظارت ويدئويي مي‌توانند بر پاية اتصالات نقطه به نقطه يا نقطه به چندنقطه قرار گيرند. علاوه بر اين، از آنجايي‌که برج‌هاي نظارتي معمولاً در مکان‌هاي استراتژيک و بلندي واقع شده‌اند و در ديد مستقيم يکديگر هستند، توسعة پوشش منطقه با افزودن اتصالات WiMAX بيشتر و استفاده از توپولوژي‌هاي چندواسطة به‌نسبت ساده خواهد بود (براي مثال کشور پرتغال نياز به شبکه‌اي با 230برج نظارتي دارد تا بتواند پوششي پايه براي محدوده‌هايي با امکان آتش‌سوزي فراهم سازد [1]).

دوربين‌هاي نظارت ويدئويي مي‌توانند در کوه‌ها و اطراف دهانه‌هاي آتشفشان‌ها قرار داده شوند تا فعاليت آتشفشان‌ها را به‌دقت کنترل کنند. يکي ديگر از بخش‌هاي نظارت محيطي مرتبط با نظارت ويدئويي در مناطق حيات وحش است. نظارت ويدئويي در اين مناطق مي‌تواند براي مثال جهت تشخيص فعاليت‌هاي غيرقانوني همچون شکار و قطع غيرمجاز درخت‌ها يا کنترل فعاليت‌هاي حيات وحش همچون پستانداران وحشي يا فعاليت پرندگان به‌‌کار رود. نکتة مهم اين است که در يک شبکة نظارتي، هيچ مهاجمي نبايد به جريان اطلاعات دستيابي داشته باشد و يا با پيام‌هاي نامرتبط آن را به خطر اندازد.

بزرگ‌ترين شبکة نظارت ويديويي ترکيه با فناوري WiMAX [2]

شهر بندري بدروم، دومين شهر بزرگ توريستي ترکيه است که در فصل تابستان، ماهانه پذيراي بيش از 1.5ميليون توريست است. ادارة پليس بدروم براي تأمين امنيت توريست‌ها و شهروندان اين شهر بندري، از فناوري WiMAX به‌عنوان بک‌هال بي‌سيم‌، براي اتصال بيش از 70دوربين ويدئويي استفاده کرده است. راه‌اندازي اين شبکة نظارت ويدئويي در نتيجة ارائة طرحي از سوي وزارت کشور براي گسترش نظارت ويدئويي در کل کشور ترکيه انجام شده است. پيش از راه‌اندازي شبکة بک‌هال WiMAX، شهر بدروم براي استفاده از زيرساخت مخابراتي سيمي سنتي جهت راه‌اندازي شبکة نظارت ويديويي خود، تلاش بسياري کرده بود، اما به دليل تاريخي و قديمي بودن اين شهر، حفر تعداد زيادي کانال براي توسعة زيرساخت سيمي به منظور فراهم کردن زمينة ارسال اطلاعات و تصاوير تعداد بسيار زيادي دوربين‌، غيرممکن است.

بدين‌ترتيب، شهر بدروم ماهانه 60هزار دلار در هزينه‌هاي خطوط اجاره‌اي صرفه‌جويي مي‌کند، اين در حالي است که با به‌کار بردن اين فناوري نيازي به صرف هزينه‌هاي هنگفت براي حفر زمين جهت توسعة زيرساخت فيبر (و آسيب رساندن به ساخت تاريخي شهر) نيست. مزيت ديگر شبکة راديويي WiMAX اين است که مي‌توان آن را در طول چند ماه راه‌اندازي کرد، درحالي‌که براي راه‌اندازي زيرساخت مخابراتي سيمي، سال‌ها زمان لازم است.

سخن آخر

مؤسسة تحقيقاتي Frost & Sullivan پيش‌بيني مي‌کند [3] تا سال 2012، دوربين‌هاي نظارت ويدئويي داراي بازار 6.48ميليارد دلاري خواهند شد که اين رقم نسبت به بازار 435.8ميليون دلاري سال 2005 رشد فوق‌العاده‌اي را نشان مي‌دهد. بدين‌ترتيب، با گسترش فناوري WiMAX در ايران و جهان، امکان توسعة سريع‌تر و اقتصادي‌تر سيستم‌هاي نظارت ويدئويي فراهم شده و مي‌توان شاهد ايجاد بازارهاي جديد با ارائة راه‌حل‌هايي مبتني بر چنين فناوري نويني بود.

علي سقائيان